aviornis.com.pl
Portal hodowców ptaków i zwierząt ozdobnych

Gołębie tropikalne - Owocożer różowogłowy - Ptilinopus porphyreus

T Doron - 2010-10-26, 17:44
Temat postu: Owocożer różowogłowy - Ptilinopus porphyreus
Witam!
Niżej artykuł mojego autorstwa wraz z fotografią o owocożerze różowogłowym. Ukazał się on w "Nowej Exocie" nr 5/2010.

Owocożer różowogłowy ( Ptilinopus porphyreus )

Ang.: Pink-headed Fruit-dove, Pink-necked Fruit-dove, Temminck’s Fruit-dove
Niem.: Rothals-Fruchttaube, Rosenkopf-Fruchttaube
Fran.: Ptilope porphyre
Czes.: Holub vínokrký, Růžový-vedl holubici ovoce

Wśród dużej, bo liczącej 51 gatunków, grupy owocożernych gołębi z rodzaju Ptilinopus większość cechuje się soczystym, oliwkowozielonym ubarwieniem ciała. Innego koloru są najczęściej głowa, szyja i spód tułowia. Jednym z gatunków odznaczających się najbardziej kolorowym i charakterystycznym wzorem na tych częściach ciała jest owocożer różowogłowy. Nieprzeciętny urok tych ptaków sprawił, że są prawdziwą ozdobą niektórych ptaszarni i hodowli prywatnych. Prawdopodobnie również nie bez powodu ilustracja przedstawiająca właśnie ten gatunek zdobi okładkę najnowszej monografii gołębi świata z 2001 r.
Ptak ten został opisany w 1822 r. przez holenderskiego arystokratę i zoologa – Coenraada Jacoba Temminck’a ( 1778-1858 ) na podstawie okazu pochodzącego z Jawy. Badacz uznał go za przedstawiciela gołębi właściwych i nazwał „Columba porphyrea”. Później zaliczano go do rodzaju Leucotreron. Najbliżej spokrewniony jest z trzema owocożerami ( czarnogrzbietym – P.cinctus, czarnowstęgim – P.alligator i czerwonoplamym – P.dohertyi ), które odznaczają się jednobarwnie czarnym wierzchem ciała i białą lub szarą głową. U opisywanego gołębia nie wyróżnia się podgatunków.
Jest średniej wielkości ptakiem o długości ciała wynoszącej 29 cm. Masa ciała jest nieznana. Jest nieco większy od, powszechnie spotykanej w hodowlach, cukrówki ( Streptopelia roseogrisea var. ‘risoria’ ). Samica jest nieco mniejsza od samca. Dymorfizm płciowy jest bardzo słabo wyrażony. Dorosły samiec ma całą głowę, szyję i gardło różowawofioletowe. U nasady szyi kolor ten jest najintensywniejszy. Tam również wyraźnie odgranicza go biały, poprzeczny pas przechodzący u dołu w czarniawy. Brzuch i boki ciała są popielatoszare. Podogonie jest żółtawe. Grzbiet, skrzydła oraz kuper są oliwkowozielone. Nieco ciemniejszą barwę mają lotki. Wierzchnia część ogona jest zielona. Jego spód zaś dwukolorowy ( nasada sterówek jest ciemnoszara, zaś ich końcówki są popielate ). Tęczówka oka – czerwonobrązowa. Dziób jest zielonkawy, nogi – różowawe.
Samica wygląda niemalże identycznie. Głowa i szyja mają u niej nieco bledszy odcień, często z oliwkowym nalotem. Również biały i ciemny pas na szyi jest mniej wyraźnie zaznaczony i przyprószony szarymi piórami.
Ptaki młode odznaczają się zielonym ubarwieniem prawie całego ciała. Większość piór ma dodatkowo żółte zakończenia. Brzuch jest żółtawy.
Głos tego gołębia opisywany jest jako miękkie „ho”.
Gatunek ten ma bardzo ograniczony zasięg występowania. Żyje jedynie na trzech indonezyjskich wyspach: Jawie, Bali i Sumatrze. Na tej ostatnie stwierdzono go tylko w rejonie Barisan ( na południu wyspy ) w pobliżu dwóch masywów: Mt Kerinci i Mt Dempu. Znane są również niepotwierdzone obserwacje tego gołębia z niewielkiej wyspy Sipura ( leżącej u zachodnich wybrzeży Sumatry ).
Siedliskiem jego życia są górskie tereny zadrzewione położone na wysokości 1400-2200 m n.p.m. Preferuje pierwotne drzewostany zlokalizowane na południowych, nagrzewających się zboczach. Spotykany jest pojedynczo lub parami. Widywano również grupy złożone z czterech osobników. Jest ptakiem płochliwym i trudnym do zauważenia w środowisku naturalnym. Całe życie spędza wśród koron drzew i jedynie sporadycznie bywa obserwowany na dnie lasu.
Jest gołębiem owocożernym i żywi się głównie figami. Brak jest jednakże dokładnym danych na temat diety tego gatunku w naturze.
Biologia lęgowa owocożera różowogłowego na wolności jest bardzo słabo poznana. Sezon gniazdowy przypada na początek pory deszczowej ( okres od października do listopada ). Zachowania tokowe nie zostały jeszcze opisane. Gniazdo ma postać niewielkiej, niedbale zbudowanej konstrukcji składającej się z drobnych gałązek umieszczonych na poziomej, rozwidlonej gałęzi niskiego drzewa lub krzewu ( rosnącego w warstwie podszytu ). Najczęściej budowane jest na wysokości 5-6 m nad ziemią. Lęg składa się tylko z jednego jaja o gładkiej, białej skorupie. Pojedyncze zniesienie jest cechą charakterystyczną niemal wszystkich owocożerów, u których znana jest biologia rozrodu. Ze środowiska naturalnego znana jest obserwacja lęgu liczącego trzy jaja ( ze wschodniej Jawy ). Najprawdopodobniej było to zniesienie pochodzące od kilku samic. Oba ptaki tworzące parę rodzicielską zajmują się inkubacją. Zauważono, że w czasie dnia jajo wysiaduje głównie samiec. W wieku 10-15 dni pisklę przebywa jeszcze w gnieździe.
Gołąb ten jest spotykany w kolekcjach wielu, głównie północnoamerykańskich, ogrodów zoologicznych. W Europie można go zobaczyć głównie w kilku niemieckich ogrodach i ptaszarniach. Są eksponowane m.in. w zoo w Kolonii ( para ptaków od 2008 r.; przychówek w 2009 r. ), Weltvogelparku Walsrode ( kilka osobników ). W tym ostatnim są trzymane od 1999 r. Pierwszy przychówek w niewoli uzyskano w 1932 r., w Ogrodzie Zoologicznym w Berlinie. Od 2003 r. rozmnażają się również w Walsrode. Jest spotykany także w prywatnych hodowlach zachodnioeuropejskich oraz czeskich. Tak jak i inne owocożerne, tropikalne gołębie wymaga większych wolier, gęsto obsadzonych roślinnością. Na okres zimowy musi być przeniesiony do ogrzewanego pomieszczenia. Jest zgodny w stosunku do innych, nawet mniejszych ptaków. Można go trzymać razem m.in. z różnymi wróblakami oraz kurakami. Owocożery nie powinny mieć jednakże kontaktu z domowymi lub miejskimi gołębiami. Jego dieta składa się z różnego rodzajów owoców ( krojone jabłka, porzeczki, agrest, poziomki, czereśnie, wiśnie, czarny bez, borówki ). Nie zaleca się podawania bananów, które bardzo zanieczyszczają dzioby ptakom i są trudne do połknięcia. Dodatkowo powinno się podawać ( najlepiej w zmieszaniu z owocami ) gotowany ryż oraz mieszankę jajeczną. W okresie zimowym warto nauczyć ptaki jedzenia owoców z kompotu oraz drobno pokrojonych moreli, fig, daktyli czy rodzynek. Część ptaków zjada również kiełkowaną mieszankę lęgową przeznaczoną dla gołębi domowych oraz nieco drobnego, suchego ziarna. Niezbędnym uzupełnieniem jadłospisu są witaminy i substancje mineralne. Jest gatunkiem bardzo wrażliwym na infekcje pokarmowe. Dlatego pokarm powinno się podawać na specjalnych tackach zawieszonych nad ziemią, a opadłe na dno woliery resztki pokarmu w miarę szybko usuwać. Ptaki te, podobnie jak wszystkie owocożerne gołębie, mają płynny kał. Ważne więc jest regularne sprzątanie dna woliery. Dużym ułatwieniem może być sypanie co pewien czas pod najchętniej odwiedzanymi przez gołębie żerdziami warstwy piasku, w który będą wsiąkać odchody, a który stosunkowo łatwo jest usunąć. Aby zachęcić ptaki do lęgów warto zbudować wśród roślinności w wolierze kilka platform pod gniazda. Mogą to być np. różnego rodzaju płaskie koszyki wiklinowe, fragmenty siatki z powplatanymi w nią patykami, płaskie i niegłębokie drewniane skrzyneczki. Gołębiom tym zakłada się obrączkę o średnicy 6,5 mm. Osobniki widoczne na fotografiach pochodzą z kolekcji Weltvogelparku Walsrode. Są tam eksponowane obecnie w Hali Tropikalnej ( Tropenwaldhalle ) prezentującej głównie ptaki Indonezji i Nowej Gwinei.. Przebywają tam w zgodzie z szeregiem znacznie mniejszych od siebie ptaków, m.in. z kilkoma innymi gatunkami gołębi, egzotycznymi szpakami. Latają swobodnie wśród roślinności. Dosyć trudno jest je zauważyć. Najlepszym rozwiązaniem jest obserwacja okolic karmideł, do których co jakiś czas przylatują aby się posilić.
Owocożer różowogłowy, mimo że jest uważany za gatunek wciąż jeszcze pospolity i liczny, jest wpisanym na „Czerwoną Listę Gatunków Zagrożonych” Światowej Unii Ochrony Przyrody ( IUCN Red List Category ). Ma status taksonu mniej narażonego na wymarcie ( Least Concern ). Nie ma go na liście Konwencji Waszyngtońskiej ( CITES ). Nie jest znana jego liczebność na wolności. Lokalnie zagrażać mogą mu niekontrolowane wycinki drzewostanu w celach powiększania terenów rolniczych. Niektóre populacje występują na obszarach chronionych, np. w Kerinci-Seblat National Park ( obejmującym m.in. sumatrzańską górę Mt Kerinci ). W swojej wyspiarskiej ojczyźnie jest chętnie trzymany w klatkach przez bogatszych tubylców. Miejmy nadzieję, że z czasem te piękne ptaki staną się powszechniejsze także wśród naszych hodowców. Swoją nieprzeciętną urodą z pewnością na to w pełni zasługują.

Opracowano na pds.:

1.del Hoyo J., Elliott A., Sargatal J. (eds.), 1997 : Handbook of the Birds of the World. Vol.4. Lynx Edicions, Barcelona ( str. 204-206 )
2.Dickinson E.C. (eds.), 2003 : The Howard & Moore Complete Checklist of the Birds of the World. 3rd edition. Princeton University Press, Princeton, New Jersey ( str.174 )
3.Doroń T., 2008 : Owocożer purpurowy. Woliera 6/2008 (56), Wyd. Zagroda, Kazimierów ( str.67-69 )
4.Gibbs D., Barnes E., Cox J., 2001 : Pigeons and Doves. A Guide to the Pigeons and Doves of the World. Pica Press, Sussex ( tab.51, str.457-458 )
5.Goodwin D., 1983 : Pigeons and Doves of the World. 3rd edition. Cornell University Press, Ithaca, New York ( str.273 )
6.http://www.app.isis.org/abstracts/abs.asp
7.http://www.birdlife.org
8.http://www.zootierliste.de/
9.Kruszewicz A., 2007 : Owocożer różowogłowy. Woliera 2/2007 (46), Wyd. Zagroda, Kazimierów ( str. 56-57 )
10.Vogelpark Walsrode – przewodnik z lat 2007-2009 ( wyd. 33 )

mgr inż. Tomasz Doroń

gazd - 2010-12-10, 20:31

Dobrý večer pane Tomasz, najde se v Polsku chovatel plodožravých holubů rodu Ptilinopus?
Jsem chovatelem z ČR a rád bych navázal kontakt s chovateli z PL.
Děkuji Zdeněk Gajdoš


Witam.
Jestem hodowcą z ČR i szukam kontaktu na hodowcą gołębi Ptilinopus.
Dziękuję. G.Z.

grajgul - 2010-12-11, 14:09

gazd, T Doron, ostatnio nie logował się na forum, także musisz poczekać na odpowiedź ;)
gazd - 2010-12-11, 15:01

grajgul1992, rozumím, jen jsem mou žádost napsal i v polském jazyce. G.Z.

Rozumiem, ja tylko napisałem wniosek nawet w języku polskim. GZ

birdman - 2011-09-21, 19:50

witam.Spotkał się ktoś z was z gołębiami z rodzaju Ptilinopus w krajowych lub w zagranicznych hodowlach? Jaka jest cena tych ptaków?
atma - 2011-09-22, 06:13

birdman, w sierpniu mój dobry znajomy z Czech proponował Ptilinopus pulchellus 010 za 800 euro pare , P. melanospila 010 za 600 euro para
JC - 2011-09-22, 11:12

A już myślałem, że atma, je wprowadził do swojej hodowli , a tu mowa o kasie :-( :lol:
birdman - 2011-09-22, 18:09

piękne gołębie szkoda tylko,że tak ciężko je kupić. Z tego co wiem to gościły u nas gołębie owocożerne z rodzaju Ducula i Treron, a o rodzaju Ptilinopus nie słyszałem żeby ktoś posiadał w Polsce
krzysiek007 - 2011-09-22, 19:03

birdman napisał/a:
piękne gołębie szkoda tylko,że tak ciężko je kupić.


Wystarczy wybrac się na zachód i zawsze można coś tam kupić. Tylko te ceny,ale ptaki naprawdę cudo :-o


Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group