amadyna1471 - 2011-01-22, 21:38 Temat postu: Muchołówka żałobna Muchołówka żałobna (Ficedula hypoleuca) – mały ptak z rodziny muchołówek.
Występowanie Zamieszkuje północną i środkową Europę, od Hiszpanii i Wielkiej Brytanii przez środkową i zachodnią Syberię. W północnej Afryce i na Półwyspie Pirenejskim znajdują się jej izolowane stanowiska. Wędrowny na duże odległości, przeloty w kwietniu i od sierpnia do września. Zimuje w środkowej Afryce na północ od równika. Nie spotyka się jej we Włoszech, Grecji i Azji Mniejszej. Wyróżnia się 3 podgatunki. W Europie jej centrum areału znajduje się w zachodniej i w północnej części kontynentu, a we wschodnich i środkowych występuje na tych samych terenach, co muchołówka białoszyja. Przypuszcza się, że oba gatunki wywodzą się z pierwotnego przodka z okresu lodowcowego, któremu czwartorzędowy lądolód stworzył barierę w areale na jakim żył. W ten sposób we wschodniej Europie utworzył się gatunek muchołówki białoszyjej, a na zachodzie - żałobnej. Obecnie na obszarze współwystępowania dochodzi do procesu odwrotnego. W Europie Środkowej tworzą się krzyżówki, mieszane pary obu gatunków, które bez problemów wychowują pisklęta. W trakcie wyboru partnera nie ma zatem utrwalonych mechanizmów izolacyjnych, które by ograniczały się do jednego gatunku muchołówki. W Polsce spotkać go można na całym niżowym obszarze kraju. To nieliczny, lokalnie średnio liczny ptak lęgowy. Charakterystyka Wygląd zewnętrzny W okresie lęgowym samicę jest łatwo odróżnić od samca. Muchołówka żałobna ma krępą sylwetkę, mocną budowę i krótki ogon. Samiec w szacie godowej ma czarny wierzch i biały spód. Ma na czole jedną lub dwie białe plamy, wyraźnie odcinające się od czerni głowy. Dziób i nogi ma czarne, a tęczówkę ciemnobrązową. Na czarnych skrzydłach duże białe plamy (przy nasadzie lotek pierwszorzędowych widać słabo białą kreskę). Ogon czarny, biało obrzeżony. W szacie spoczynkowej ciemne części upierzenia są szarobrązowe. Poza tym samce różnią się ubarwieniem w zależności od położenia geograficznego lęgowiska. Na wschodzie i południu obszaru występowania rzadziej występują czarne samce, a dominują szaro upierzone (te od samic różnią się rozmiarami białej plamy na skrzydłach. Na innych terenach populacje czarno ubarwionych samców przeważają i tylko wyjątkowo pojawiają się szare ptaki. Różnice pomiędzy obiema formami zanikają w szacie spoczynkowej, kiedy to samce przypominają samice. Samica podobna do samców w szacie spoczynkowej, szarobrązowa z białym brzuchem i beżowym nalotem, ale na skrzydłach ma mniej bieli. U obu płci widać białe krawędzie ogona, a ich wielkość ciała jest podobna. Ptaki w szacie juwenilnej mają nakrapiany beżowo wierzch ciała i ciemnoplamkowany spód. W porównaniu z muchołówką białoszyją ma mniej białej barwy w upierzeniu. U samców nie ma białej obroży, a u obydwu płci jasne pole na skrzydłach jest mniejsze. Ptak jest mniejszy od wróbla. Rozmiary długość ciała ok. 13 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 21–24 cm Masa ciała ok. 9–15 g Głos Muchołówki żałobne chętnie korzystają z budek lęgowych ,samiec wabi głośnym "łitt" lub "łi-tik". Śpiew to rytmiczna sekwencja tonów o różnej wysokości, krótkich zwrotek z powtarzanymi melodyjnymi elementami "di wice wice" przechodzącymi w szczebiot z gwiżdżącym "diple diple" (podobnie śpiewa pleszka). Jest znacznie barwniejszy niż w wykonaniu muchołówki szarej, choć ma smutny motyw, od czego wzięła się nazwa gatunkowa. Śpiew samca w pobliżu dziupli trwa do czasu aż samica się pojawi i wybierze partnera oraz miejsce na gniazdo. Wtedy melodia szybko cichnie. Zachowanie Poza okresem lęgowym skryta, przebywa w koronach drzew. Często kiwa ogonem i strzepuje skrzydłami. Zwinnie lata. Środowisko To ptak typowo leśny. Zasiedla otwarte nasłonecznione stare lasy liściaste i mieszane ze skąpą warstwą ziół, a także zadrzewienia, parki, zagajniki, ogrody i sady owocowe. Północne populacje coraz częściej wybierają lasy iglaste. Unika wilgotnych stanowisk, preferując za to te cieplejsze z rosnącymi dziuplastymi drzewami. Nie odwiedza karmników, ale latem spotkać ją można przy wodopoju. Lokalną populację może zwiększyć wywieszanie budek lęgowych. Pożywienie Owady (i ich larwy), które chwyta w locie lub ewentualnie zbiera z ziemi. Najchętniej wybiera pasikoniki i motyle. W przeciwieństwie do muchołówki szarej, po chwyceniu owada nie powraca na to samo miejsce aby tam go zjeść. Jesienią chwyta też dżdżownice i jagody. Na łów wyrusza z punktów obserwacyjnych na których przesiaduje i wypatruje zdobyczy. Nagle podrywa się i pikuje na nią z góry. Inne stawonogi i drobne bezkręgowce zbiera z ziemi, gałęzi i drzew. Późnym latem, gdy na lęgowisku jest mało pokarmu lub w trakcie migracji na zimowiska, może też jeść nasiona i owoce, np. jagody. Okres lęgowy W ciągu roku wyprowadza jeden, rzadziej dwa lęgi, od kwietnia i czerwca. Samce pojawiają się pod koniec kwietnia, a samice tydzień później. Zaloty muchołówki żałobnej i białoszyjej są podobne (stąd krzyżówki), a ich głównym punktem jest śpiew. Samiec oblatuje wtedy wybraną dziuplę lub budkę lęgową starając się zainteresować samicę swoim ubarwieniem. Samiec niekiedy zwabia do swojego rewiru więcej (do trzech) partnerek, zwłaszcza gdy zdążył zająć najlepsze terytorium do wydania potomstwa. W takim przypadku każdej wybiera gniazdo, gdzie ta znosi jaja i wychowuje pisklęta. Takie wielożeństwo u wróblowatych jest zjawiskiem wyjątkowym. Gniazdo W dziupli drzewa lub otworach w ścianach, zwykle na wysokości kilku metrów. Wykorzystuje również skrzynki lęgowe (typu A1 2,5 metra zawieszone nad ziemią). Gniazdo o luźnej konstrukcji, zbudowane z mchu, włókien, liści, łyka, korzonków i pasków kory drzew iglastych, wyściełane piórami i sierścią. Jaja Samica składa zwykle 6–7 jaj, bladoniebieskich (czasem białawych) z czerwonawymi plamkami, o średnich wymiarach 17x13 mm. Wysiadywanie Samica wysiaduje jaja przez 14–16 dni. Młode, gniazdowniki, opuszczają gniazdo po 14–16 dniach. Wcześniej są karmione przez obojga rodziców. Status i ochrona Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową Źródło : http://pl.wikipedia.org AnnaOj - 2012-06-17, 17:38  
|
